Evrim tarihi değişiyor: Dinozorların kökenine dair bilinenler sarsılıyor

Afrika’da bulunan 225 milyon yıllık bir fosil, dinozorların evrimi hakkındaki bilgileri altüst ediyor. Silesaur adı verilen ve dinozorların yakın akrabası sayılan bir canlıya ait uyluk kemiği, ilk dinozorların sanılandan çok daha büyük olabileceğini ortaya koydu.

Dinozorların kökenine dair bilim dünyasında kabul görmüş birçok görüş, Afrika’da bulunan ve 50 yıl boyunca müze arşivinde unutulan bir kemik sayesinde yeniden tartışmaya açıldı. 1963 yılında Zambiya’da bulunan 225 milyon yıllık fosil, dinozorlarla akraba olan silesaurların sanılandan çok daha büyük olabileceğini gösteriyor.

YARIM YÜZYIL UNUTULAN KEMİK TARİHİ YENİDEN YAZIYOR

Uyluk kemiği, 1963’te İngiliz bilim insanları tarafından Zambiya’da, memelilere benzeyen sürüngenleri araştırırken bulundu. Ancak bulgu, o dönemde yeterince dikkat çekmedi ve Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nde neredeyse yarım asır boyunca arşivde kaldı.

Kemik, 2010’lu yıllarda yeniden incelendiğinde, 240 ila 200 milyon yıl önce yaşamış olan silesaurlara ait olduğu anlaşıldı. Bu canlılar, dinozorlara oldukça benzeyen ama farklı bir soy hattına ait sürüngenlerdi. İlk kez 2010 yılında tanımlanan bu grup, dinozorların atası mı yoksa sadece yakın akrabası mı olduğu yönünde hâlâ tartışmalı.

İLK DİNOZORLAR KÜÇÜK DEĞİL BÜYÜK OLABİLİR

Araştırmanın başyazarı ve doktora öğrencisi Jack Lovegrove’a göre, kemikteki dikkat çekici detaylardan biri boyutuydu. Kemik, daha önce “ilk dinozorlar küçüktü” görüşünü sorgulatacak kadar büyüktü.

Bu da dinozorların evrime büyük bedenlerle başlayıp zaman içinde bazı türlerde küçüldüğü anlamına gelebilir. Eğer bu büyüklükte başka fosiller de gün yüzüne çıkarsa, dinozorların başlangıçta düşündüğümüzden çok daha iri oldukları fikri güç kazanacak.

YENİ BULGULAR DİNOZORLARIN SICAK KANLI OLABİLECEĞİNİ DE GÜNDEME GETİRDİ

Son dönem araştırmalar, bazı dinozor türlerinin vücut ısısını kendi kendine düzenleyebilecek, yani “sıcak kanlı” canlılar olabileceğine işaret ediyor. Bu da, onların soğukkanlı sürüngenlerden çok memelilere benzer metabolizmalara sahip olduklarını düşündürüyor.